Sayfalar

7 Mart 2012 Çarşamba

İktisadi Çözülme

Aşağıda kitaptan ufak bir alıntı bulunmakta, kitabın genel olarak özeti veya anlatımı konusunda bir şeyler yazmaktansa bu küçük alıntıyı yapmayı tercih ettim. Sanırım toplumda, aynı girdilerle bambaşka çıktıların olmasının arkasında kültürel ve tarihsel anlayış farkı yatıyor.



"Dış kalıp ve göstergeler (ister kuruluş, ister üretim teknolojisi olarak) ne kadar önemli sayılırsa sayılsınlar, onları yürütecek veya uygulayacak canlı, aktif unsurla (insan faktörü ve zihniyeti ile) birleştirilmedikçe fazla mana ifade etmezler. Derinlerde  olup bitenler o cihatle dış göstergelerdeki değişimlerden bir bakıma daha önemli sayılabilir."

Prof. Sabri F. Ülgener, İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası

2 Mart 2012 Cuma

Türkiye'de Akaryakıttaki Vergiler


Biryerlerde dolaşırken, benzinde (arabam benzinli olduğu için özellikle benzine dikkat ediyorum) vergi oranlarını merak ettim. Biraz araştırdıktan sonra aşağıdaki raporu buldum. Aslında araştırıldığında birçok şey bağırıyor ama sanırım bu tür bilgilerin kamu oyunu bilgilendirme anlamında biraz pazarlama sorunu var gibi geliyor.

Raporun ilgili kısmı şu şekilde:

"... akaryakıt sektöründe dolaylı vergilerin payı tüketiciye yansıyan pompa fiyatının en
önemli bölümünü oluşturmaktadır. Aşağıdaki grafik 2011 yılı ortalaması olarak, otomotiv
yakıtlarında TL bazında dolaylı vergilerin (ÖTV+KDV) toplam pompa payı içindeki payını ve
tutarını göstermektedir. 2011 yılında benzinde bir litrelik pompa fiyatının ortalama 2,53 TL’sini
(pompa fiyatının %60,4’ü) dolaylı vergiler oluşturmuştur. Bu tutar motorinde 1,86 TL/lt (pompa
fiyatının %51,1’i) ve otogazda ise 1,07 TL/lt (pompa fiyatının %46,1'i) olarak hesaplanmaktadır."
Kaynak: PETDER 2011 Raporu

Zengininden, kurumlardan, şirketlerden yani araç kullanan herkesten aynı oranda alınan vergiler bunlar. Makro ekonomik analizi başka bir zaman yaparım belki ama aşağıdaki grafik çok şey söylüyor.




Birazda 2010-2011 gelişmesine bakalım, akaryakıttan ne kadar vergi toplanmış. Artık ~%10'luk enflasyonu önceden mi kestirerek enflasyon farkı önceden tahmin edilmiş de vergiler buna göre mi ayarlanmış bu ayrı bir tartışma konusu bence ;)




Okudukça neler neler görülüyor, aşağıdaki grafiğin Euro biriminden olduğuna dikkat etmenizde fayda var. Bir de memlekette kurların artışını, kişi başı GSMH'yı göz önüne almak gerek...


Neyse şimdilik bu kadar yeter, fazla rakamlarla grafiklerle olayı da sulandırmak pek faydalı olmaz gibi geliyor. İşin ilgilisi zaten bunlardan fazla şey şey okumuş biliyordur. Ama zaten ilgilisi değil ilgisizine ve özellikle biraz mürekkep yalamış kişilerin bunların daha da farkında olması iyi olur.
Şimdilik bu kadar...